Авторларға арналған нұсқаулық

Мақала үлгісін қарау (DOCX) Мақала үлгісін жүктеу (DOCX)

1. Қолжазбаны дайындауға қойылатын ғылыми талаптар

1.1 Басылым тілдері:

орыс тілінде;
қазақ тілінде;
ағылшын тілінде.

1.2 Материалдардың түпнұсқалығы:

Қолжазбалар бұрын басқа басылымдарда жарияланбауы тиіс.
Қолжазбалар басқа журналдарда қаралуда болмауы тиіс.
Мәтіннің түпнұсқалығы кемінде 65%, мәтіннің ұқсастығы ең көбі 25% (қолжазбалар Antiplagiat.com жүйесі арқылы тексеріледі).

1.3 Мазмұн талаптары:

Зерттеудің жаңалығы мен өзектілігін көрсету: жариялау үшін ұсынылған қолжазба оригинал болуға тиіс және бұрын басқа баспаларда жарияланбаған болуы қажет.
Логикалық баяндау: мәтін құрылымы зерттеудің мақсаты, міндеттері, теориялық негізі және әдістемесін айқын жеткізуі тиіс. Қолжазба IMRAD құрылымына (Кіріспе, Әдістер, Нәтижелер, Талқылау) сәйкес болуы керек.
Қолжазбаның толықтығы: қорытындылар мұқият негізделген және соңғы болуы тиіс, жалпыға белгілі немесе алдын ала қорытындылардан аулақ болу қажет.
Баяндау стилі: қолжазба академиялық ғылыми стильде жазылуы тиіс. Нақты терминологияны қолдануға, негізгі ұғымдардың фразалары мен интерпретацияларында екіұштылықтан аулақ болуға кеңес беріледі. Объективтілік пен ресмилікті сақтау үшін пассив конструкцияларды қолданған жөн, себебі олар субъективтілікті азайтады. Авторлар инклюзивті тіл қолдануға тиіс.

1.4 Ұсыныс форматы:

Қолжазбаларды ұсыну және рецензиялау процесі онлайн жүйе арқылы жүзеге асырылады.
Қолжазбалар электрондық форматта қабылданады (.doc, .docx). Файл өлшемі 2 МБ-тан аспауы керек.
Файл атауы бірінші автордың тегі мен инициалдарын қамтуы тиіс, мысалы: "SabievaMK.doc".

2. Мақаланы рәсімдеудің техникалық талаптары

Мақала көлемі: Барлық графикалық нысандар мен библиографияны қоса алғанда, Microsoft Word бағдарламасында терілген мәтін көлемі кемінде 8 және 10 беттен аспауы тиіс.

2.1 Мәтін:

Пішімі – Microsoft Word *.doc, *.docx;
Парақ бағдарлауы – тік (кітапша);
Парақтар – айна өрістері;
Өрістер: жоғары – 2,5 см, төмен – 5,7 см, ішкі – 2,2 см, сыртқы – 3,8 см;
Бет параметрі: жұп және тақ беттердің колонтитулдарын ажырату;
Жоғарғы колонтитулға дейін: 1,7 см; төменгі колонтитулға дейін: 1,27 см;
Мәтінді туралау – екі жақ шеті бойынша;
Жоларалық аралық – бір аралық;
Абзац шегінісі – 0,5 см. Бос орын немесе табуляция арқылы шегініс жасамау;
Мәтін мен тақырып түсі – қара;
Тасымал – автоматты;
Қаріп – Times New Roman;
Қаріп өлшемі – 11;
Тақырыптарды туралау – сол жақ шеті бойынша, курсив.

2.2 Суреттер:

Барлық графикалық нысандар сурет ретінде белгіленуі тиіс.
Суреттер сапалы, баспаға жарамды және түрлі-түсті де, ақ-қара да нұсқада бірдей ақпаратты жеткізуі тиіс.
Жазулар мен белгілер суретке қосылған аңызда немесе сурет астында айқын көрсетілуі және мақала тілінде берілуі тиіс.
Суреттер Word құжатында топталған түрде берілуі тиіс.
Суреттер мәтіндегі алғашқы сілтемесіне мүмкіндігінше жақын орналастырылуы керек.
Суреттер мәтіндегі ретіне сәйкес араб цифрларымен нөмірленеді.
Сурет астында нөмірі мен атауы көрсетілуі тиіс.

2.3 Кестелер:

Кестелер Microsoft Word кесте пішімінде, өңдеуге жарамды түрде жасалуы тиіс.
Кестелер мәтіндегі ретіне сәйкес араб цифрларымен нөмірленеді.
Кесте тақырыбында нөмірі және атауы көрсетіледі.
Дереккөз көрсетілген ескерту кестенің соңғы тұтас жолында берілуі тиіс.

2.4 Формулалар:

Тек сандар, латын әріптері және математикалық белгілерден тұратын қарапайым формулалар мәтін құрамында беріледі.
Күрделі формулалар Microsoft Equation немесе MathType редакторларында терілуі тиіс.
Формулалар айналасындағы мәтіннен бір бос жолмен бөлінуі керек.
Формула элементтерінің түсіндірмесі абзац шегінісінсіз, бос орыннан кейін беріледі.

3. Мақаланың құрылымы

3.1 Тақырыптық бағыт:

Жоғарғы сол жақ бұрышта үш тілде мақала жіберілетін тақырыптық бағытты көрсету қажет:

сол жақ шетке туралау;
Arial KZ қаріпі;
қаріп өлшемі 10;
БАС ӘРІПТЕРМЕН;
қалың қаріппен белгілеу.

3.2 Жіктегіштер, идентификаторлар:

Бір жол қалдырып, ХҒТАР коды – ғылыми-техникалық ақпараттың халықаралық рубрикаторын (https://grnti.ru) көрсету керек

Келесі жолда экономика және бизнес саласындағы ғылыми мақалалар үшін JEL (Journal of Economic Literature) жіктемесі бойынша код (кемінде үш код) көрсету қажет.

Сол жақ шетке туралау, Arial KZ қаріпі, өлшемі 10, БАС ӘРІПТЕРМЕН, қалың қаріппен белгілеу.

3.3 Авторлар және олардың аффиляциясы

Бір жол қалдырып, авторлардың аты-жөнінің инициалдары мен тегі көрсетіледі (М.К. Сабиева). Автор тектерінің ағылшын тіліндегі транслитерациясы шетелдік паспорттағы немесе жарияланған мақалалардағы жазбаға сәйкес болуы тиіс. Егер мұндай деректер болмаса, транслитерация үшін BSI стандарты қолданылады.

Авторлық бірлескен жұмыс тек зерттеу, оның тұжырымдамасы, әзірлемесі немесе нәтижелерін түсіндіруге елеулі үлес қосқан адамдарға рұқсат етіледі. Авторлық критерийлерге сәйкес келмейтін, бірақ елеулі қолдау көрсеткен тұлғалар «Алғыс» бөлімінде олардың қатысу сипаты мен көлемін көрсете отырып атап өтілуі мүмкін. Барлық авторлар мақаланың ағымдағы нұсқасын жариялауға келісім беруі тиіс.

Бір жол қалдырып, әр автордың толық ұйым атауы (аффиляциясы) және e-mail мекенжайы көрсетіледі. Егер авторлар әртүрлі ұйымдардан болса, нақты мекемеге тиесілілікті көрсету үшін үстеме индекстер қолданылады. Егер барлық авторлар бір ұйымнан болса, үстеме индекс тек e-mail үшін көрсетіледі. Хат-хабарларға жауапты автордың e-mail мекенжайы үстеме индекс арқылы «*» белгісімен көрсетіледі. Сол жақ шетке туралау, Times New Roman қаріпі, өлшемі 10, авторларды қалың қаріппен, ал e-mail-ды курсивпен белгілеу.

Мысалы:

егер авторлар әртүрлі ұйымдардан болса:

М.К. Сабиева¹, М.К. Сабиева², М.К. Сабиева³, М.К. Сабиева⁴

¹Д. Серікбаев атындағы Шығыс Қазақстан техникалық университеті, Алматы қ., Қазақстан

E-mail: [email protected]

²Д. Серікбаев атындағы Шығыс Қазақстан техникалық университеті, Өскемен қ., Қазақстан

E-mail: [email protected]*

³Д. Серікбаев атындағы Шығыс Қазақстан техникалық университеті, Шымкент қ., Қазақстан

E-mail: [email protected]

⁴Люблин технологиялық университеті, Люблин қ., Польша

E-mail: [email protected]

егер авторлар бір ұйымнан болса:

М.К. Сабиева¹, М.К. Сабиева², М.К. Сабиева³, М.К. Сабиева⁴

Д. Серікбаев атындағы Шығыс Қазақстан техникалық университеті, Өскемен қ., Қазақстан

¹E-mail: [email protected]*

²E-mail: [email protected]

³E-mail: [email protected]

⁴E-mail: [email protected]

3.4 Мақала атауы

Бір жол қалдырып, үш тілде (қазақ, орыс, ағылшын) жазылады.

Тақырып қысқа (15 сөзден аспауы тиіс), нақты және мақаланың негізгі мазмұнын ашуы керек, аббревиатуралар мен қысқартулардан аулақ болу қажет.

Сол жақ шетке туралау, Times New Roman қаріпі, өлшемі 14, қалың қаріппен, бас әріптермен жазу.

3.5 Аннотация

Мақалаға үш тілде (қазақ, орыс, ағылшын) аннотация беріледі. Әр аннотацияның көлемі 150-200 сөз болуы керек.

Аннотация мақаланың мақсатын, әдістерін, негізгі нәтижелерін және қорытындыларын қысқаша сипаттауы тиіс. Мәтінде әдеби шолулар немесе жалпы тұжырымдар болмауы керек.

Сол жақ шетке туралау, Times New Roman қаріпі, өлшемі 12, жоларалық интервал – 1,0.

3.6 Түйінді сөздер

Аннотациядан кейін 5-8 түйінді сөз беріледі (үш тілде). Олар мақаланың мазмұнын ашатын және іздеу жүйелерінде табуға көмектесетін сөздер немесе сөз тіркестері болуы тиіс.

Сол жақ шетке туралау, Times New Roman қаріпі, өлшемі 12.

3.7 Мәтіннің негізгі бөлігі

Мақала құрылымы төмендегідей болуы тиіс:

Кіріспе
Материалдар мен әдістер
Нәтижелер және талқылау
Қорытынды

Мәтінде бөлімдер нөмірленіп, тақырыптары қалың қаріппен жазылады.

Сол жақ шетке туралау, Times New Roman қаріпі, өлшемі 12, жоларалық интервал – 1,0.

3.8 Әдебиеттер тізімі

Бір жол тастап, әдебиеттер тізімі беріледі, ол APA 7th (American Psychological Association APA Style (7th ed.)) халықаралық библиографиялық стандартына сәйкес рәсімделуі тиіс.

Пайдаланылған дереккөздердің саны – кемінде 15, оның ішінде шетелдік дереккөздер – кемінде 5. Олардың ішінде 50%-дан аспауы мақала жазылған күннен 5 жылдан аспаған мерзімде жарияланған болуы тиіс. Scopus және Web of Science базаларындағы соңғы 5 жылда жарияланған мақалаларды пайдалану артықшылық болып саналады. Өзін-өзі дәйексөздеу 20%-дан аспауы тиіс.

Мәтінде дереккөзден тікелей дәйексөз немесе мазмұнды баяндағаннан кейін, дереккөз авторының тегі дөңгелек жақша ішінде, дереккөздің тілінде беріледі. Егер мақала қазақ немесе орыс тілінде болса, тегі кирилл әліпбиімен жазылады. Егер ағылшын тілінде болса, латын әліпбиімен жазылады. Егер ағылшын тіліндегі мақалада орыс немесе қазақ тіліндегі дереккөзге сілтеме жасалса, автордың тегі BSI стандарты бойынша латын әліпбиінде транслитерацияланады.

Мысалы:

Мақала мәтіні мақала мәтіні мақала мәтіні мақала мәтіні мақала мәтіні мақала мәтіні мақала мәтіні мақала мәтіні мақала мәтіні мақала мәтіні мақала мәтіні мақала мәтіні мақала мәтіні мақала мәтіні мақала мәтіні мақала мәтіні мақала мәтіні мақала мәтіні мақала мәтіні (Корнилов, 2020).

Егер пайдаланылған дереккөз бірнеше авторға тиесілі болса, авторлар & белгісі арқылы бөлінеді. Авторлар саны 4-тен асқан жағдайда барлық авторларды тізіп жазу ұсынылмайды, себебі бұл мәтінді қабылдауды қиындатады.

Мысалы:

Мақала мәтіні мақала мәтіні мақала мәтіні мақала мәтіні мақала мәтіні мақала мәтіні мақала мәтіні мақала мәтіні мақала мәтіні мақала мәтіні мақала мәтіні мақала мәтіні мақала мәтіні мақала мәтіні мақала мәтіні (Ivanov, Ferrari & Corbato, 2022). Мақала мәтіні мақала мәтіні мақала мәтіні мақала мәтіні мақала мәтіні мақала мәтіні мақала мәтіні мақала мәтіні мақала мәтіні мақала мәтіні мақала мәтіні (Mariani et al., 2022).

Егер бір сілтемеде бірнеше еңбектерге сілтеме жасау қажет болса, олар нүктелі үтір арқылы бөлінеді.

Мысалы:

Тізім алфавит ретімен беріледі және нөмірленбейді. Алдымен ағылшын тіліндегі еңбектер, содан кейін басқа тілдердегі еңбектер көрсетіледі. Тізімнің қаріпі – Arial KZ, кеглі – 9, абзацтың бірінші жолы 0,5 см шегініспен, жолдар ені бойынша тураланып, тасымалмен беріледі.

Кирилл әліпбиіндегі дереккөздер латынға транслитерацияланып, қос тік сызық (//) арқылы беріледі. Автор есімдері мен журнал атауларын транслитерациялау үшін BSI стандарты қолданылады. translit.net сайтында «Библиотека Конгресса (BSI)» нұсқасын таңдап, мәтінді енгізіп, «в транслит» батырмасын басу қажет.

Әдебиеттер тізімін рәсімдеу мысалы:

Әдебиеттер тізімі

Ivanov P., Ferrari R., Corbato C.H. (2022). A Novel Adaptive Controller for Robot Manipulators Based on Active Inference. IEEE Robotics and Automation Letters, vol. 5, no. 2, 2973-2980, https://doi.org/10.1109/LRA.2020.2974451.

Kemeny T., Petralia S., Storper M. (2022). Disruptive innovation and spatial inequality. Regional Studies, 180(4), 2973-2980, https://doi.org/10.1080/00343404.2022.2076824.

Mariani L., Trivellato B., Martini M., Marafoti E. (2022). Achieving Sustainable Development Goals Through Collaborative Innovation: Evidence from Four European Initiatives. Journal of Business Ethics, 20(3), 1075–1095, https://doi.org/10.1007/s10551-022-05193-z.

Корнилов В.И. (2020). Турбулентный пограничный слой на теле вращения при периодическом вдуве/отсосе. Теплофизика и аэромеханика, Т. 13, №3, 369–385.
// Kornilov V.I. (2020). Turbulentnyj pogranichnyj sloj na tele vrashcheniya pri periodicheskom vduve/otsose. Teplofizika i aeromekhanika, T. 13, №3., 369–385.

Сабиева М.К. (2021). Применение микросервисной архитектуры при разработке корпоративных веб-приложений. Вестник науки, Т.2., №5 (14), 149-153
// Sabieva M.K. (2021). Primenenie mikroservisnoj arhitektury pri razrabotke korporativnyh veb-prilozhenij. Vestnik nauki, T. 2, №5 (14), 149-153.

Әдебиеттер тізімін рәсімдегенде DOI көрсету ұсынылады. Журналдағы мақалаларға сілтеме жасағанда жарияланған жылы, томы, нөмірі және беттері міндетті түрде көрсетілуі тиіс.

3.9 Авторлар туралы мәлімет

Авторлар туралы мәлімет кесте түрінде беріледі және келесі ақпаратты қазақ, орыс және ағылшын тілдерінде қамтуы тиіс: толық аты-жөні, ғылыми дәрежесі, жұмыс немесе оқу орны, қала, мемлекет, E-mail, ORCID ID, байланыс жасайтын автордың ұялы телефоны.

4. Генеративті жасанды интеллектіні пайдалану

Мақала жазуда ЖИ-ді пайдалану тек мәтіннің оқылымдылығын және тіл сапасын жақсартумен шектелуі тиіс.
ЖИ-мен барлық әрекеттер адам бақылауымен жүргізілуі керек.
ЖИ көмегімен суреттер немесе графикалар жасауға тыйым салынады.
Ерекшеліктер тек зерттеу процесінде ЖИ пайдаланылған жағдайда және бұл мақала әдістемесінде көрсетілгенде ғана рұқсат етіледі.

ЖИ қолданған авторлар бұл туралы мақалада арнайы ескерту беруі тиіс.

5. Редакция мен авторлар арасындағы өзара әрекеттестік

Хат алмасуға жауапты автормен байланыс онлайн жүйе арқылы жүзеге асырылады.
Мақалалар үш деңгейлі тексерістен өтеді: техникалық тексеру, түпнұсқалықты тексеру және рецензиялау.
Рецензиялау мерзімі – 30 күн.
Рецензенттердің қорытындысы оң болған жағдайда, мақала жариялауға дайындық үшін редакторға жіберіледі.

Толық нұсқаулық (PDF)